بررسی فقهی و حقوقی مشروعیت جهت در معاملات
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
- نویسنده زینب شادکام تربتی
- استاد راهنما محمد حسن حایری
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1390
چکیده
بحث مشروعیّت جهت از مباحث مهم و اصلی فقه و حقوق است. به طوری که قانون مدنی یکی از شرایط اساسی صحت معامله را مشروع بودن جهت آن معرفی کرده است. منظور از جهت، قصد و انگیزه ای است که فرد را به انجام معامله ترغیب می کند. بر این اساس، جهت امری شخصی و درونی است که نسبت به افراد و معاملات گوناگون، متغیّر است. بحث مشروعیّت جهت در فقه گرچه با همان تعابیری که در حقوق به آن پرداخته شده، مورد بررسی قرار نگرفته است، اما فقها از دیرباز اهمیّت این مبحث را از نظر دور نداشته و در کتب خود به بررسی آن پرداخته اند. قانون مدنی معامله ای را که جهت نامشروع متعاملین در آن تصریح شده باشد، باطل دانسته است. در کتب فقهی نیز در مورد حرمت یا عدم حرمت و به تبع آن، صحت یا فساد معامله ی دارای جهت نامشروع سخن به میان آمده و در این مساله بین فقها اختلاف نظر وجود دارد که منجر به شکل گیری نظرات فقهی متفاوتی شده است. می توان گفت، اکثریّت فقهای متقدّم، قائل به حرمت و فساد چنین معامله ای شده اند. و در بین فقهای معاصر برخی بر حرمت و فساد معامله و بعضی بر عدم حرمت و صحّت آن نظر داده اند. پرسش های اساسی پژوهش: 1- ملاک مشروعیّت و عدم مشروعیّت جهت، در فقه و حقوق چیست؟ 2- جهت نامشروع چه تأثیری در حکم تکلیفی قراردادها دارد؟ 3- جهت نامشروع چه تأثیری در حکم وضعی قراردادها از نظر(صحت، بطلان، لزوم و جواز و خیار) دارد؟ 4- رابطه ی جهت نامشروع در قراردادها و مسئولیت جزایی چیست؟ 5- نقش تصریح به جهت و عدم آن در وضعیت معاملات چگونه است؟ پاسخ های پژوهش: 1- ملاک عدم مشروعیّت در فقه منطبق نبودن جهت با احکام و مقرّرات شرعی و در حقوق ، عدم انطباق آن با قوانین آمره، نظم عمومی و اخلاق حسنه است. 2- جهت نامشروع می تواند، موجب حرمت معامله گردد. 3- جهت نامشروع ممکن است در مواردی موجب بطلان یا تزلزل قرارداد و همچنین در مواردی دیگر موجب مسئولیت مدنی در آن گردد. 4- ممکن است گاهی جهت نامشروع برای طرفین قرارداد یا یکی از آنها مسئولیت جزایی نیز در پی داشته باشد. 5-تصریح و عدم تصریح جهت در معامله تأثیر متفاوتی در آن می گذارد.
منابع مشابه
بررسی فقهی حقوقی پیامد‌های نظریۀ خطابات قانونیه در معاملات
چکیده: نظریۀ خطابات قانونی، از نظریات بدیع اصولی است که توسط امام خمینی مطرح کرده‌اند. این نظریه در رابطه با نحوۀ تشریع احکام شرعی مطرح شده است و مطابق آن، خطابات کلی شریعت، از باب جعل قانون صادر شده‌اند و حالات گوناگون عارض بر مکلفین همچون قدرت و علم، در آنها به‌عنوان قید اخذ نشده است. ازآنجاکه این نظریه تأثیرات عمیقی را در مباحث گوناگون فقهی در پی خواهد داشت، برآن شدیم تا ب...
متن کاملبررسی راه کارهای فقهی و حقوقی معاملات پیش فروش
در خصوص پیش فروش و چگونگی امکان تحقق آن در قالب بیع سلف، فقها، مراجع محترم عظام و حقوقدانان، به ارائه راهکارهای مختلفی پرداخته اند. هدف این مقاله بررسی راه کارهای یاد شده، جهت انجام چنین معاملاتی است. نتیجه تحقیق این بود که نمیتوان حکم کرد پیش فروش مرادف و هم معنای بیع سلف است. بلکه مفهوم وسیعی است که اقسام مختلفی از بیع و قرارداد را می تواند شامل شود.اشکال مختلف و مصادیق گوناگون پیش فروش در ج...
متن کاملمبانی فقهی ـ حقوقی مشروعیت ژن‌درمانی در ادیان توحیدی
Religious scholars were among the first to address the challenges of genetic science. In this regard, religious institutions from the beginning has debate on moral and religious challenges of gene therapy. Because public acceptance towards gene therapy is largely rooted in religious beliefs, Religious doctrine undoubtedly play a key role in shaping public attitudes and policy about gene therapy...
متن کاملشرط نتیجه و وضعیّت فقهی- حقوقی معاملات معارض با آن
شروط ضمن عقد در قراردادها از جایگاه بالایی برخوردارند. یکی از این شروط، شرط نتیجه است که قانونگذار اگرچه در مواد 234 و 236 ق.م به بیان مفهوم آن پرداخته است ولی در مورد قلمرو شرط نتیجه و وضعیّت معاملات معارض با آن به صراحت سخنی نگفته است. در این تحقیق سعی خواهد شد ابتدا مفهوم شرط نتیجه و قلمرو آن و سپس وضعیت فقهی و حقوقی معاملات معارض با آن مورد بحث و بررسی قرار گیرد که برای این منظور، با مراجعه ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023